این روزها اگر به گلفروشیها سر بزنید شکوفههای سفیدی را میبینید که بین گلهای دیگر خودنمایی میکنند. به دلیل همین سفیدی، اسمش را گذاشتهاند گل عروس اما در اصل اسمش ژیپسوفیلاست که معنی گچدوست میدهد. این نام را از خاکی که به آن علاقه دارد و در آن رشد میکند گرفته است. اما در بین خارجیها یک اسم معروف دیگر هم دارد: نَفَس کودک. سالها در فهرست ۱۰گل محبوب جهان بود و حتی برخی ادعا میکنند از نظر محبوبیت رتبه بعد از رز را داشته است. در گلآرایی کاربرد زیادی دارد. در اصل یک گل پرکننده دستهگل است اما خودش بهتنهایی هم میتواند دستهگلی جذاب و زیبا شود. برای درست کردن تاج گل، یا تزئین کیک عروس هم استفاده میشود. این گل خواص دارویی هم دارد. همچنین انواع رونده آن برای پوشش و حصارهای باغ کاشته میشود. زادگاه ژیپسوفیلا شرقاروپا تا غرب سیبری است. در سال ۱۸۲۸ میلادی در آمریکا معرفی و دو سه سال بعد وارد گلفروشیها شد. مردم انگلستان بهعنوان یک گل ویکتوریایی (گل مورد علاقه ملکه ویکتوریا) به آن احترام میگذارند.
چرا به ژیپسوفیلا نَفَس کودک میگویند؟
جواب دقیقی برای این پرسش وجود ندارد. هرکس حدسی میزند. بعضی میگویند چون این گیاه خیلی نرم و ظریف است و گلهای ریز و کوچکش دقیقا آدم را یاد کودکی میاندازد، چون هدیهای مخصوص برای تولد کودکان به حساب میآید. یا اینکه نماد معصومیت کودکانه است.
ژیپسوفیلا نماد چیست؟
گلهای سفید کوچک ژیپسوفیلا سمبل ابراز عشق خالص، پاک و جاودانه هستند. برای همین به دستهگل عروس اضافه میشوند. این گل در اصل محبت و دوستداشتن را به مردم یادآوری میکند.
همچنین نماد بیگناهی و معصومیت نوزادان و کودکان است. به همین دلیل گلفروشها آن را در دستهگلی که برای هدیه به مادرانی که تازه فرزندشان به دنیا آمده یا هدیه جشنتولد به کار میبرند. گلفروشها معمولا این گل را رنگ میکنند تا رنگینکمانی از رنگها ایجاد کنند و دستشان باز باشد تا آن را به عنوان یک هدیه ویژه در نظر بگیرند. مثلا گلهای صورتی و سفید برای تولد یک نوزاد دختر و گل آبی یا سبز برای تولد پسربچهها.
معنی رنگهای ژیپسوفیلا
نَفَس کودک رنگهای متنوعی دارد که هر رنگ آن مفهوم خاصی را در بر دارد که این باعث راحتی شما برای انتخاب و هدیه به افراد خانواده، عزیزان و دوستان است.
صورتی: برای ابراز احساسات لطیف، نجیب و آرام است. البته ناگفته پیداست که برای تبریک تولد نوزاد دختر هم هدیه بسیار زیبایی است.
سفید: به معنای معنویت، معصومیت و اتحاد است، به همین دلیل در دستهگلهای عروسی یا تولد کودکان بسیار استفاده میشود.
آبی: به معنای صداقت، راستی و احترام است. همچنین برای تولد نوزاد پسر هدیه بسیار مناسبی است.
بنفش: اصالت و زیبایی را منتقل میکند. میتوانید این رنگ را بهراحتی به همه هدیه دهید.
زرد: شکوفههای زرد هدیهای از شادی و نشاط را ارائه میدهند.
نارنجی: نماد شادی و خوشبینی است.
قرمز: نماد عشق و عاشقی است.
مراقبتها
خاک: این گل میتواند در انواع خاک رشد کند به شرطی که خاک زهکشی خوبی داشتهباشد. خاک شنی و سبک را میپسندد اما میانهاش با خاک رسی خوب نیست. اما اگر خاک شنی در دسترس ندارید بهتر است آن را در باغچه بکارید. این گل PH کمی قلیایی خاک را هم دوست دارد، بنابراین اگر خاک شما اسیدی است با استفاده از کمی آهک آن را اصلاح کنید.
آبیاری: ژیپسوفیلا نیاز به آب کمی دارد و در خاک خشک رشد میکند. اما بهتر است خاک را برای گیاهان جوان نسبتا مرطوب نگهدارید. بعد از عبور از مرحله جوانی نیاز به آبیاری مکرر نیست، مگر اینکه یک دوره طولانی از خشکسالی داشتهباشید. آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن گیاه میشود.
نور: ژیپسوفیلا گیاهی آفتاب دوست است و در آن به بهترین شکل رشد میکند. دست کم نیاز به شش ساعت نور مستقیم خورشید در روز دارد. با اینحال کمی سایه را هم تحمل میکند اما سایه بیش از حد باعث علفی شدن گیاه و گلدهی ضعیف آن میشود. پس در خانه حتما آن را پشت پنجرههای نورگیر جنوبی قرار دهید.
دما و رطوبت: این گل میتواند طیف وسیعی از دما را تحمل کند. تحمل سرما در بعضی گونهها بیشتر از گونههای دیگر است. این گل آب و هوای خشک را به آب و هوای مرطوب ترجیح میدهد. بنابراین اگر رطوبت بالایی دارید مطمئن شوید هم گیاه دارای زهکشی عالی خاک باشد و هم روی شاخ و برگش رطوبت ننشستهباشد.
کود: گچ دوست خیلی اهل کود و به اصطلاح تغذیهکننده سنگینی نیست و حتی کود زیاد میتواند باعث نرم و آبکی شدن گیاه شود. برای تقویت رشد و داشتن شکوفههای زیاد در بهار مقداری کمپوست به خاک آن اضافه کنید.
هرس: هرس سبک بعد از گلدهی به حفظ شکل آن و گلدهی بیشترش کمک میکند.
کاشت و پرورش گل عروس
ژیپسوفیلا به راحتی با وسیله بذر کاشته میشود. برای کاشت بذر به صورت مستقیم در باغچه یا گلدان این مراحل را دنبال کنید:
۱-در اواخر زمستان و بعد از رفع خطر سرمازدگی آن را بکارید و رویش را با لایه نازکی خاک بپوشانید.
۲- در مناطقی که زمستانهای گرمتری دارند، می توان در اواسط این فصل نیز اقدام به کاشت بذر کرد.
۳- آن را در جای نورگیر (نه آفتاب مستقیم) قرار دهید.
۴- تا زمان جوانه زدن بذرها، خاک را مرطوب (نه غرقاب) نگه دارید.
۵- در کمتر از دو هفته گیاه به سرعت جوانه میزند.
۶- بسته به دمای هوا در اواسط یا اواخر اردیبهشت میتوان گل آن را چید.
۷- برای آن که مدت گلدهی طولانیتر شود، بذرها را یکباره نکارید بلکه به تناوب و در طول دو سه هفته این کار را انجام دهید و دسته دسته گلها را که شکوفا شدند، بچینید تا نوبت به سری بعد برسد.
یک روش دیگر برای کاشت وجود دارد ،یعنی شش تا هشت هفته قبل از اتمام فصل سرما بذرها را در گلدان بکارید و بعد از گذشت سرما نشاها را به باغچه یا گلدان منتقل کنید.
آیا ژیپسوفیلا سمی است؟
این گل برای بعضی افراد و حیواناتی که حساسند بر اثرتماس یا خوردن گل و برگها ایجاد آلرژی به صورت خارش و قرمزی و گاهی استفراغ و اسهال میکند. برای بیشتر افراد، این عوارض خود به خود برطرف میشود، امادر صورت مشاهده اگر مشکوک به مسمومیت بودید باید با پزشک متخصص مشورت کنید.
نکاتی برای تازه ماندن گل شاخهبریده
اگر ژیپسوفیلا را به صورت شاخهای یا گل شاخهبریده تهیه کردهاید:
هر روز آب گلدان را عوض کنید.
آن را در نزدیکی وسایل گرمایشی یا سرمایشی یا محل عبور جریان باد قرار ندهید.
هر دو، سه روز یکبار کمی ساقه آن را با قیچی تمیز و زیر شیرآب کوتاه کنید تا راه آوندها باز شود و گیاه بتواند اکسیژن و مواد غذایی را از آب تازه دریافت کند.
یک حبه قند و دو سه قطره وایتکس به آب گلدان اضافه کنید تا هم غذا داشتهباشد و هم آب ضدعفونی شود و باکتریها در آن رشد نکند.
خوبی این گل این است که هیچ وقت پژمردگی ندارد و تا پنج روز تازه و شاداب میماند. بعد از این مدت هم چیزی از ارزشهایش کم نمیشود و به همان صورت شروع به خشک شدن میکند و برای تزیین همچنان زیباست.
نکته: این گل یکی از بهترین گزینهها برای گل خشک است. رنگ طبیعی آن سفید است اما با روش هایی مثل گذاشتن ساقه در رنگ، میتوان آن را به رنگ دلخواه درآورد و خشک کرد.
ژیپسوفیلا را بیشتر بشناسیم
نوعی گل چندساله از خانواده میخک و دارای بیش از صد گونه است.
قد گونههای آن متغیر و از ۳۰سانتیمتر تا ۱۲۰سانتیمتر میرسد. رقم کولی یکی از محبوبترین انواع گل گچدوست است که میتوان به صورت یکساله در بالکن و ایوان جلوی خانه آن را پرورش داد. انواع مختلفی از آن وجود دارد (که بعضی رونده و بعضی خزنده هستند.) که بستگی به موقعیتتان میتوانید آنها را پرورش دهید. به طور طبیعی، سفید است اما امروزه با کمک روشهای مختلف رنگآمیزی، رنگهای مختلفی از آن در گلفروشیها دیده میشود.
گلدهیاش معمولا از اردیبهشت شروع میشود و تا پاییز ادامه دارد و در فصول گرم قیمتش معمولا ارزانتر است.